آقای م، ?? ساله، یک سال پیش تحت عمل جراحی پروستات قرار گرفته و می‌گوید: «نمی‌توانم رابطه زناشویی داشته باشم. این موضوع واقعاً روحیه‌ام را خراب کرده، به طوری که احساس ضعف و ناتوانی می‌کنم.» …

از آنجا که رابطه جنسی از ملزومات زندگی زناشویی است و عدم رسیدگی و توجه به آن باعث کاهش حس اعتماد به نفس می‌شود اهمیت ویژه‌ای، هم در سلامت روانی فرد و هم در استحکام زندگی خانوادگی و زناشویی او دارد. نکته اینجاست که عمل جراحی پروستات که به علت بزرگی خوش‌خیم پروستات انجام می‌گیرد، نمی‌تواند علت این مشکل شما در رابطه زناشویی باشد و تفاوتی هم بین عمل جراحی باز پروستات و یا به روش عمل بسته (یا تراشیدن پروستات) وجود ندارد. مشکل شما قابل‌درمان است و نباید از درمان آن ناامید شوید. ضمن اینکه بهتر است قبل از آنکه مشکلات دیگر خانوادگی به این مشکل شما اضافه شوند، جهت رفع آن اقدام کنید. کلینیک سلامت خانواده می‌تواند مرجع مطمئنی برای مشورت و حل مشکل شما باشد. در مرحله اول شما باید برای معاینه دقیق‌تر، به اورولوژیست مراجعه کنید که ممکن است داروهایی برای رفع مشکل شما تجویز شود که سیلدنافیل، از جمله این داروهاست (توصیه می‌کنم مصرف این دارو حتما زیر نظر پزشک باشد). اما اگر درمان‌های دارویی خوراکی روی شما موثر نباشد، پزشک احتمالا برای شما از روش‌های دیگر استفاده خواهد کرد. دستگاه واکیوم و تزریق آمپول به داخل آلت جهت انجام نزدیکی، از جمله روش‌هایی است که اگر درست و به‌جا استفاده شوند، به خوبی کارایی دارند و می‌توانند مشکل شما را به راحتی حل کنند البته در سنین بالا گاهی عوامل روحی و روانی ممکن است در ایجاد اختلالات جنسی نقش مهمی داشته باشد که در این زمینه نیز متخصصین روان‌شناسی با انجام مشاوره‌های تخصصی می‌توانند ناتوانی جنسی شما را برطرف کنند.

امروزه خیلی‌ها بعد از ازدواج‌شان از انواع روش‌های ضد بارداری استفاده می‌کنند تا بچه‌دار شدن را به تعویق بیندازند. بعضی‌ها از قرص‌های ضدبارداری و بعضی‌ها هم از روش‌های متنوع دیگر بهره می‌برند اما بالاخره زمانی می‌رسد که هر زوجی می‌خواهد بچه‌دار شود و در این زمان است که تازه نگرانی‌ها شروع می‌شود و همه می‌خواهند بدانند پس از چه مدتی از قطع روش پیشگیری از بارداری، می‌توانند باردار شوند…

برای پیشگیری از بارداری، زوجین از روش‌های گوناگونی استفاده می‌کنند و طیف وسیع این روش‌ها به شرایط هر فرد بستگی دارد: اصلا فرزند دارند یا ندارند؟ چند فرزند دارند؟ آیا می‌خواهند بعد از زمان معینی بچه‌دار شوند؟
بر اساس وضعیت هر زوج و روش‌هایی که به کار می‌بندند، پس از قطع روش‌های گوناگون بارداری، مدت زمان و شرایط خاصی برای باردار شدن حکمفرما خواهد بود.

اگر از روش طبیعی استفاده می‌کنید

برای باردار شدن بعد از استفاده از هر یک از روش‌های طبیعی و سنتی جلوگیری از بارداری (مانند امتناع دوره‌ای از فعالیت زناشویی با استفاده از تقویم دوره ماهانه یا درجه حرارت بدن) تنها کاری که باید انجام دهید این است که دیگر آن روش را به کار نگیرید تا بدن شما آماده بارداری شود و بلافاصله بتوانید باردار شوید؛ حتی برخی از مواد اسپرم کش (مانند کف و ژل واژینال) که همراه با برخی از این لوازم استفاده می‌شوند، در صورت بارداری هیچ تاثیر نامطلوبی بر جنین نخواهند داشت.

اگر قرص‌ضدبارداری می‌خورید

اگر قرص ضدبارداری می‌خورده‌اید و تصمیم گرفته‌اید باردار شوید، می‌توانید تا انتهای سیکل صبر نکنید و بسته قرص‌تان را کامل نخورید. معمولا چند روز پس از قطع مصرف، دوره ماهانه‌تان شروع می‌شود. در بسیاری از خانم‌ها تخمک‌گذاری و باروری بلافاصله پس از قطع دارو باز می‌گردد. در واقع تخمک‌گذاری زمانی اتفاق می‌افتد که دوره ماهیانه شما به وضعیت منظم گذشته بازگردد.

با این حال، اغلب پزشکان پیشنهاد می‌کنند پس از قطع مصرف قرص‌ها یا چسب‌های ضد بارداری، ابتدا صبر کنید و حتی از یک روش غیر هورمونی (مانند طبیعی یا کاندوم) استفاده کنید تا دو یا سه عادت ماهانه طبیعی پیدا کنید و سپس باردار شوید. اگر بلافاصله پس از قطع این فرآورده‌های ضدبارداری باردار شوید، تعیین زمان لقاح و نیز زمان زایمان دشوار خواهد بود.

اگر مینی‌پیل می‌خوردید

این قرص‌ها حاوی مقدار کمی‌ پروژسترون صناعی هستند که به‌سرعت از بدن دفع می‌شوند و اثر ضد بارداری آنها بیش از ?? ساعت پس از مصرف آخرین قرص باقی نخواهد ماند. به همین دلیل است که استفاده‌کنندگان باید در دوران جلوگیری در مورد زمان مصرف آن نیز دقت کنند.

اگر از نورپلانت استفاده می‌کنید

اگر از نورپلانت استفاده می‌کنید، باید پس از برداشتن آن حداقل دو یا سه دوره ماهانه طبیعی داشته باشید و سپس باردار شوید.

ممکن است پس از برداشت نورپلانت چند ماه طول بکشد تا دوره ماهانه شما به حالت طبیعی برگردد اما این احتمال، کمتر از روش‌های تزریقی ضد بارداری است. اگر بلافاصله پس از برداشت نورپلانت باردار شوید، تعیین زمانی که باردار شده‌اید و زمان زایمان دشوار خواهد شد.

اگر دپو پروورا تزریق ‌کرده‌اید

این آمپول، نوعی هورمون پروژسترون است که جهت جلوگیری از بارداری هر سه ماه یک‌بار تزریق می‌شود. مصرف آن را باید ? تا ? ماه پیش از تلاش برای بارداری قطع کرد زیرا حداقل ?? هفته طول می‌کشد تا تخمک‌گذاری اتفاق بیفتد. در بعضی موارد نیز تاخیر در باروری یک سال یا بیشتر به طول می‌انجامد اما به طور متوسط ?? ماه بعد از آخرین تزریق فرد تخمک‌گذاری می‌کند. بهتر است تا زمانی که حداقل دو یا سه دوره ماهانه طبیعی داشته باشید، صبر کنید. اگر بعد از یک سال هنوز پریود رخ نداد با پزشک خود تماس بگیرید.

اگر آی.‌یو.‌دی دارید

اگر از آی.یو.دی استفاده می‌کنید، باید آن را پیش از اقدام به بارداری بردارید. این کار را می‌توانید در هر زمان از سیکل دوره ماهانه انجام دهید. با این حال متخصصین معتقدند بهترین زمان برای خارج کردن آی.یو.دی هنگام عادت ماهانه است و در سیکل بعد وضعیت دوره ماهانه و تخمک‌گذاری شما مانند قبل خواهد بود. اگر هرگونه علامتی دال بر وجود عفونت ناشی از آی.یو.دی دارید، پیش از تلاش برای بارداری حتما به مداوای آن بپردازید.

حوالی عید، خیلی از خانم‌ها برای «مومک» انداختن، از آرایشگاه‌ها وقت می‌گیرند ولی آیا موم انداختن هیچ خطری برای پوست ندارد؟ …

موم انداختن، روشی موقت برای برداشتن موهاست که سبب کندن موها از ریشه می‌شود. موهای جدید بعد از گذشت ? تا ? هفته شروع به رویش مجدد می‌کنند. می‌گویند اگر از موم انداختن برای چند سال متمادی استفاده شود موهای ضخیم به تدریج نازک‌تر شده و تراکم‌شان کمتر می‌شود. با دکتر مریم یوسفی درباره همین روش و خطرات و مزایای پوستی آن به گفتگو نشسته‌ایم.
بهترین روش برای موم انداختن چیست؟
موم انداختن به این صورت انجام می‌شود که یک لایه نازک از موم گرم روی پوست مالیده شده و سپس یک پارچه، کاغذ یا زرورق روی آن قرار می‌گیرد و بعد از مالش در جهت خلاف رویش موها از سطح پوست برداشته می‌شود. به این روش «استریپ ‌واکس» گفته می‌شود و در مقابلش «هارد واکس» وجود دارد که در این روش از لایه ضخیم‌تری از موم استفاده می‌شود (نه از پارچه) و برای افرادی که پوست حساسی دارند مناسب‌تر است.
بهتر است موهای کدام بخش‌های بدن را موم بیندازیم؟
مناطق شایعی هست که موم انداختن برای آنها انجام می‌شود: اندام فوقانی، زیربغل، کشاله‌ران، اندام تحتانی، تنه‌ و ناحیه تناسلی.توصیه می‌شود موم انداختن در مناطق زیربغل، کشاله‌ران و ناحیه تناسلی به دلیل اینکه موهای ضخیم و پرپشتی دارند به دلیل عوارض احتمالی بعدی و تحریک غدد لنفاوی منطقه‌ای، استفاده نشود. در داخل گوش، داخل بینی، مژه، پلک، ناحیه تناسلی آقایان و نوک پستان نیز نباید از موم استفاده شود. جدیدا انواع خاصی از موم به بازار آمده که می‌توان از آن دسته به موم جلبک دریایی اشاره نمودکه اگر چه پایه دریایی دارد ولی به هر حال عوارضی مشابه با روش مرسوم موم انداختن و احتمال انتقال عوامل بیماری‌زای جلبکی دارد.
و چه عوارضی دارد؟
درد، سوختگی با موم داغ، حساسیت تماسی با موم یا پارچه، انتقال عوامل بیماری‌زا، فولیکولیت و سودوفولیکولیت، خون‌ریزی و کبودی، کهیر، پارگی پوست، برآمدگی‌های قرمز در سطح پوست، فرو رفتن موها به داخل پوست و تغییررنگ قهوه‌ای در محل رویش موها.
و چطور عوارضش را کم کنیم؟
قبل از انجام کار به جهت رویش موها توجه کنید تا احتمال فرو رفتن موبه داخل پوست و التهاب و چرکی شدن (فولیکولیت) به حداقل برسد. گاهی به دنبال این فولیکولیت‌ها فرد موهای فرورفته را دستکاری کرده و سعی در بیرون آوردن آنها می‌کند که همین امر به التهاب بیشتر منجر شده و درنهایت قهوه‌ای شدن محل که ممکن است برای مدت‌های طولانی باقی بماند، ایجاد می‌شود. حتما حرارت موم قبل از تماس با بدن باید کنترل شود. احتمال حساسیت به پارچه، کاغذ و خود موم ممکن است وجود داشته باشد که به‌صورت قرمزی، خارش، تورم و حتی ایجاد تاول می‌تواند بروز کند.
استفاده از موم و کاردک و وسایل مشترک در آرایشگاه ضرری ندارد؟
چرا؛ مکررا دیده شده است که زگیل خصوصا در ناحیه تناسلی به دلیل استفاده از کاردک، موم یا ظرف مشترک انتقال پیدا می‌کند. ویروسی نیز وجود دارد که می‌تواند در اثر وسایل مشترک منتقل گردد. انتقال قارچ‌های سطحی پوست، عفونت‌های باکتریال و هپاتیت‌های ویروسی و ایدز نیز امکان‌پذیر است. پس حتما باید توجه شود که از ظرف‌های یک‌بار مصرف، موم جدا و کاردک و پارچه مجزا برای هر فرد استفاده شود. بهتر است در مناطقی که موهای ضخیم و پوست حساس دارند (ناحیه تناسلی و زیربغل)به جای پارچه یا زرورق و کاغذ از پدهای مخصوص استفاده شود. پارچه‌های مصرفی بهتر است از انواع هیپوآلرژیک باشند و جنس خشن نداشته باشند.
و چه کسانی نباید از مومک استفاده کنند؟
کسانی که تحت درمان با داروهای لایه‌برداری مثل ترتینوئین و ایزوترتینوئین هستند به دلیل اینکه پوست‌شان راحت‌تر دچار پارگی و شکنندگی می‌شود، بهتر است از موم انداختن استفاده نکنند و مخصوصا از موم انداختن در مناطق مبتلا به زگیل، مولوسکوم، عفونت‌های قارچی و باکتریال، خال یا پوست تحریک شده، شکاف‌دار و آفتاب سوخته اجتناب نمایند.

موم؛ انواع و اقسام

موم گرم

استفاده از «موم گرم» شایع‌ترین روش مورد استفاده است. این موم بلافاصله بعد از استعمال در سطح پوست با پارچه برداشته می‌شود و از رزین، موم پارافین، شربت گلوکز و عسل ساخته می‌شود. این روش سریع بوده و برای مناطق وسیعی در یک مرتبه استفاده می‌شود و روش مناسبی برای انواع موهای ظریف و خشن است و می‌تواند موهایی با ریشه‌های محکم و عمیق را برداشت نماید. رویش مجدد موها به صورت ظریف‌تر رخ می‌دهد. از مضرات این روش می‌توان به باقی ماندن موم در سطح بدن، حساسیت پوستی بیشتر و فرو رفتن مو به داخل پوست اشاره نمود.

موم داغ

این روش، قدیمی‌تر است و امروزه کمتر استفاده می‌شود. در این روش موم در سطح پوست سرد می‌شود و سپس برداشته می‌شود. این روش بهتر از روش قبلی سبب به دام انداختن موها می‌شود و برای مناطق کوچک با موهای ضخیم مناسب‌تر است.

موم سرد

در این روش، موم به طور آماده روی صفحات پارچه‌ای یا کاغذی قرار می‌گیرد. برخی از پزشکان، موم انداختن را در افراد دیابتیک، مبتلایان به وریدهای واریسی یا آنهایی که گردش خون محیطی ضعیفی دارند، توصیه نمی‌کنند؛ زیرا در این افراد احتمال عفونت بیشتر است.

خیلی از آقایان از اینکه صورتشان کم‌مو است و یا ریش و سبیل کم‌پشت دارند، عصبانی و نگرانند و در آرزوی این هستند که ریش و سبیل پرپشتی مثل دیگران داشته باشند و انواع درمان‌ها را جستجو می‌کنند. با دکتر بهروز باریک‌بین، متخصص پوست و مو درباره دلایل کم‌پشتی موی صورت آقایان به گفتگو نشسته‌ایم…

چرا برخی از آقایان ریش و سبیل تنکی دارند؟
درآمدن موهای صورت یا ریش یکی از علایم بلوغ در پسرها می‌باشد اما گاهی پیش می‌آید که فرد مذکری به ندرت ریش درنمی‌آورد و یا ریش‌های بسیار کم‌پشت و تنکی دارد. علت‌های مختلفی برای این پدیده وجود دارد. در نیامدن موهای صورت در جنس مذکر دو منشأ می‌تواند داشته باشد. یکی اینکه اصلا فولیکول مویی وجود نداشته باشد. مثلا در بعضی نشانگان‌ها (سندرم‌ها) مثل هیپوتریکوزیس ارثی و مادرزادی چنین مشکلی وجود دارد و به طور ژنتیکی در بعضی از پسران و مردان خانواده، قسمتی از ریش‌های فرد درنمی‌آید.
پس این افراد باید چه کنند؟
در غالب این موارد در قسمت‌های فاقد ریش، فولیکول مو اصلا وجود ندارد و لذا هیچ درمانی نمی‌تواند باعث رشد مو شود و تنها راه‌حل کاشت مو می‌باشد که البته در موارد بسیار نادری که این تنک بودن غیرقرینه و محدود به منطقه کوچکی باشد، منطقی به نظر می‌رسد و نیاز به درمانی ندارند.
شما گفتید دو علت برای تنکی موهای صورت آقایان وجود دارد، دلیل دوم می تواند خواجگی آقایان باشد؟
اما دومین علت کمبود موهای صورت در آقایان، کمبود هورمون‌های مردانه است. کمبود هورمون مردانه (آندروژن) اگر قبل از سن بلوغ رخ دهد، در جنس مذکر موجب علایمی می‌شود که شامل ایجاد علایم ثانویه جنسی به طور ناقص، تناسب اسکلتی خواجه‌ای، آلت تناسلی کوچک، کوچک ماندن بیضه‌ها و عدم تشکیل چین و چروک‌های خاص کیسه بیضه است. در این حالت صدای فرد نازک مانده و توده عضلانی‌اش افزایش پیدا نکرده و قدرت فرد از حد طبیعی کمتر خواهد بود.
این حالت نشانه‌های دیگری هم دارد؟
موهای زیر بغل و عانه، تنک و کم‌پشت بوده و موهای صورت (ریش)، سینه، بالای شکم و پشت وجود نداشته یا بسیار کم است. صفحات اپی‌فیزیال استخوان‌های بلند همچنان به رشد خود ادامه داده و لذا استخوان‌های بلند اندام فوقانی و تحتانی نسبت به اسکلت محوری بدن بلندتر می‌شوند. در مردان سفید‌پوست، نسبت قسمت فوقانی بدن (از فرق سر تا عانه) به قسمت تحتانی بدن (از عانه تا کف زمین) بیشتر از یک است ولی در مورد فوق این نسبت کمتر از یک خواهد بود. در مردان سفید‌پوست طبیعی، نسبت فاصله بین انگشتان دست‌ها در حالتی که اندام فوقانی کاملا از طرف پهلوها باز شده باشند، به قد فرد حدود ?? درصد است ولی این نسبت در افراد خواجه، حدود ? سانتی‌متر یا بیشتر بلندتر از قد است.
بعد از بلوغ چطور؟
جالب است بدانید که اگر کمبود تستوسترون بعد از بلوغ رخ دهد، بیمار ممکن است فقط از کاهش میل جنسی و اختلال عملکرد جنسی و نیز کاهش یافتن انرژی شکایت کند. در بیماران بالغ شده‌ای که دچار کمبود خفیف هورمون‌های مردانه می‌شوند یا در مواردی که این کمبود تازه‌ ایجاد شده باشد، موهای صورت یا بدن چندان تحت تاثیر قرار نمی‌گیرند زیرا پس از درآمدن ریش، تنها میزان اندک آندروژن (هورمون مردانه) برای حفظ آن کافی است و به همین دلیل است که افرادی که تغییر جنسیت از مذکر به مونث می‌دهند، علی‌رغم اینکه تحت درمان با هورمون‌های زنانه قرار می‌گیرند، اگر چه رشد موهای صورت‌شان کمتر می‌شود اما تقریبا در همه موارد لازم است برای رفع موهای صورت از لیزردرمانی استفاده نماییم. البته در مواردی که فرد به طور طولانی‌مدت از هورمون‌های مردانه محروم باشد، رشد موهای صورتش کمتر شده و نیاز به اصلاح کردن صورتش کمتر می‌شود.
راه‌حلش چیست؟
افرادی که از کم‌پشت بودن موهای صورت و ریش رنج می‌برند، در ابتدا باید تحت بررسی هورمونی توسط متخصص غدد درون‌ریز قرار بگیرند و تا مشکلات هورمونی احتمالی بررسی شده و تحت درمان قرار گیرند و در ضمن معاینه توسط متخصص پوست و مو برای بررسی موهای سر، دندان‌ها و علایم جنسی ثانویه می‌تواند برای تشخیص سندرم‌های خاص مفید باشد. افرادی که به طور ارثی دچار تنک بودن ریش هستند، معمولا از نظر سایر مسایل هیچ مشکلی نداشته و قدرت جنسی آنها نیز تفاوتی با سایر افراد ندارد.
شما چه توصیه‌های خاصی دارید؟
اغلب کسانی که چنین مشکلی را در ریش خود دارند با تراشیدن ریش، این نقص را تقریبا غیرقابل مشاهده می‌کنند ولی کسانی که اصرار به بلند کردن محاسن دارند، اگر در زمان معاینه توسط متخصص پوست موهای کرکی قابل مشاهده باشد، مصرف داروی ماینوکسیدیل موضعی ممکن است موهای ریز را درشت‌تر کند ولی در مواردی که هیچ مویی وجود نداشته باشد، معمولا درمانی به جز کاشت مو وجود ندارد.

در مرکز مشاوره، منتظر آمدن همسر آقای حمیدی بودم که توجهم به میترا جلب شد. میترا افسرده بود. می‌گفت چند ماه تحت درمان بوده. برایم جالب بود که قصه زندگی میترا هم درست مثل این زوج خوشبخت (خانواده حمیدی) بود. مساله هر دو خانواده، بچه‌دار نشدن بود. اما کار میترا و همسرش به طلاق کشیده بود و عاقبت این زوج (حمیدی) به عشق عمیق‌تر. حرف‌های میترا را بخوانید…

قصه از کجا شروع شد؟

«با همسرم حدود هفت سال زندگی کردم. زندگی ما زبانزد همه بود اما به خاطر بچه به جدایی رسید. سه‌چهار سال اول قصد بچه‌دار شدن نداشتیم ولی بعدش تا مدت‌ها اقدام کردیم و نتیجه نگرفتیم.

دکتر می‌گفت مشکل از من است. همسرم مدام مرا آرام می‌کرد و می‌گفت اصلا مهم نیست بچه‌دار شویم یا نه. حالا که از او جدا شده‌ام و با مشاورم صحبت می‌کنم، می‌فهمم که مقصر این جدایی خودم بود‌ه‌ام، نه بچه‌دار نشدن. دایم رفتارش را زیر ذره‌بین داشتم و دنبال سوژه بودم که ربطش بدهم به ناباروری‌ خودم. طعنه می‌زدم که چرا با خواهرت یا زن‌داداشت که باردارند مهربانی می‌کنی؟ (میترا با دست توی سرش کوبید و ادامه داد:) خاک بر سرم، چرا این‌طوری می‌کردم؟ روز طلاق، همسرم گفت تو رابطه‌مان را خراب کردی و حرمت‌ها را شکستی وگرنه من بچه نمی‌خواستم. ولی من خودم به همه گفتم که چون بچه‌دار نمی‌شدم، شوهرم طلاقم داد. افسردگی گرفته‌ام. تازه دارم اشتباهاتم رادرک می‌کنم.»

گرم صحبت بودیم که خانم حمیدی هم رسید. قرار بود به اتفاق هم راز زندگی موفق خانواده «حمیدی» ر اعلی‌رغم بچه‌دار نشدن در حضور دکتر بهمن بهمنی، مشاور خانواده و هیات علمی دانشگاه، بررسی کنیم. میترا و خانم حمیدی، هر دو یک مشکل داشتند: بچه‌دار نشدن! اما این ماجرای واحد، دو پایان کاملا متفاوت داشت. دکتر بهمنی راز این پایان‌های متفاوت را برایمان می‌گوید.

در مطب مشاور

تا وارد مطب دکتر بهمنی شدیم، گفتم: «آقای دکتر! می‌گویند این موضوع نقصی در روابط زناشویی محسوب نمی‌شود؛ پس چرا بسیاری فقط به دلیل همین مساله از هم جدا می‌شوند؟» و دکتر در پاسخ گفت:

می‌دانید دلیل این تفاوت‌ها که ذهن شما را مشغول کرده، چیست؟ تعریفی که ما از خودمان و از هویت خودمان داریم. شما فقط موضوع بچه‌دار نشدن را می‌بینید ولی اگر مثل من و همکارانم با سناریوهای مختلف برخورد داشتید، می‌دیدید که بسیاری دیگر هستند که به دلیل از دست دادن یک پا در تصادف یا به خاطر یک جراحی و یا بعد از یک بیماری خاص تصمیم می‌گیرند از همسرشان جدا شوند. می‌دانید چرا؟ چون آن آدم، هویتی که از خودش تعریف کرده بوده فقط محدود می‌شده به وقتی که روی دو پا راه برود. حالا می‌گوید پایم را از دست دادم یا چشمم را از دست دادم، نمی‌خواهم همسرم با من زندگی کند و به من ترحم کند. (یک قضاوت بی‌مورد که ناشی از آن تعریف ناقصی است که از خودش دارد.)

حالا هرچه قدر همسرش بگوید که من دوستت دارم و اصلا برایم مهم نیست که این نقص عضو را پیدا کرده‌ای، او حرف خودش را می‌زند. مشکل او، با هویت خودش است، نه با دیگران و همسرش.

بحث وجود یک نقص در سیستم تولید مثل زن یا مرد هم همین‌طور است. میترا، هویت خودش را در همین بارداری و زایمان می‌دیده است. گاهی یک آقایی که قدرت باروری ندارد، فکر می‌کند اگر اسپرم‌هایش کار نکنند، اصلا مرد نیست. چرا؟ چون او مردانگی خودش را فقط با این موضوع تعریف می‌کرده. درست است که فرهنگ او و خانواده‌اش در شکل‌گیری این باور نقش داشتند اما خودش هم مقصر است چون به این باور غلط اعتقاد پیدا کرده و هرگز سعی نکرده از این تک‌بعدی بودن رها شود. خداوند همه ما را موجوداتی چندبعدی آفریده، با انواع علاقه‌ها، استعدادها و یک کارخانه عظیم به نام تن که هر آن در حال حل کردن مسایل مختلف است. همین حالا که صحبت می‌کنیم قلب شما، کبد و کلیه‌تان در حال بررسی و حل مسایل خودش است و وقتی نتواند مساله‌ای راحل کند با علایم مختلف هشدار می‌دهد که شما باید کمکش کنید. مثلا تب می‌کنید یا تپش قلب پیدا می‌کنید. در مورد روان هم همین‌طور، اگر شما غمگین و دلمرده‌اید باید این علامت را جدی بگیرید و به دکتر مراجعه کنید.

کاملا طبیعی است که شما به خاطر از دست دادن پاهایتان، به خاطر بیکار شدن‌تان، به خاطر وجود یک بیماری در هر دستگاه بدن‌تان یا به خاطر بچه‌دار نشدن‌تان ناراحت باشید و تلاش کنید چاره‌ای بیابید، اما این موضوع غیرطبیعی است که بقیه زندگی را به خاطر خدشه‌دار شدن این بخش از زندگی‌تان تعطیل کنید و برای این ناکامی، همسرتان را طلاق بدهید.

همین خانم حمیدی و همسرش دو سال پیش در حالی برای مشاوره به مطب من آمدند که مدت‌ها بود برای بچه‌دار شدن تلاش کرده بودند و پزشکان مشکل اصلی را در خانم تشخیص دادند. آقای حمیدی دیپلمه است و یک تراشکار؛ خانم حمیدی هم دیپلمه و خانه‌دارند (اشاره به خانم حمیدی). حالا من از خودشان می‌خواهم که به شما بگویند برای رهایی از فکرهای منفی چه کردند؟

- خانم حمیدی: همسرم می‌گفت من یک تراشکار موفق هستم و روزی ?? تا ?? ساعت مشغول کارم. سلامتم، پرانرژی‌ام و پرمحبت. تو هم در خانه‌داری مهارت داری و عاشق هنری. برو کلاس‌های خط و نقاشی نام‌نویسی کن تا از تمرکز روی موضوع بچه‌دار شدن یا نشدن رها شوی. ما به دیگر کارهای مهم زندگی‌مان می‌پرداختیم و تنها یکی از کارها و آرزوهایمان بود که برآورده نمی‌شد. بالاخره تصمیم گرفتیم بهزیستی ثبت‌نام کنیم و بچه‌ای را به فرزندی بگیریم. حس کردیم سوالات زیادی داریم مثل اینکه چه رفتاری با این بچه بکنیم؟ کی و چه جوری حقیقت را به او بگوییم؟ خلاصه با راهنمایی دکتر و شرکت در کلاس‌های فرزندپروری الان خیلی ماهر شده‌ایم و برای پذیرش فرزندمان کاملا آماده‌ایم.

- دکتر بهمنی: دقت کنید! یکی از ویژگی‌های رابطه زناشویی می‌تواند بچه‌دار شدن باشد ولی نباید این موضوع تبدیل به همه ویژگی‌های این رابطه شود. محبت، صمیمیت و ارزشمند بودن متقابل، از دیگر ویژگی‌های عامل حفظ و تداوم این رابطه هستند. همیشه به مراجعان می‌گویم شما به عنوان یک مرد، اگر قدرت باروری نداری، در عوض مرام و مروت و باورهایت، هوشت و ذکاوتت می‌تواند مردانگی تو را اثبات کند. این اندک‌بینی است که شما خودت را فقط تک‌بعدی ببینی؛ چون حتی اگر به آن جنبه هم برسی، خوشحال و راضی نمی‌شوی و با خودت می‌گویی همه‌اش همین بود؟!

این نکته را هم تذکر می‌دهم که میترا خانم و امثال ایشان چون هویت خود را فقط در بارداری می‌بینند، دست به پرورش باورهای منفی در خود می‌زنند و با این افکار منفی، رفتارهای نادرستی هم از خود نشان می‌دهند و مثلا مدام به همسرشان می‌گویند تو مرا دوست نداری و اگر الان به زندگی با من ادامه می‌دهی به خاطر مردانگی‌ات و از روی ترحم است. مراجعی داشتم که باز هم پس از ?? سال زندگی می‌گفت که اگر شوهرم هنوز زن نگرفته و مرا نگه داشته، فقط از روی ترحم و بزرگواری است!

این افکار و ترس‌هاست که به پیش‌بینی‌های غلط می‌انجامد و در رفتار ما بازتاب پیدا می‌کند. این افراد با مقایسه کردن خودشان با زوج‌های دیگر، با بیزاری از کسانی که بچه‌ دارند و یا با شوق افراطی، با تردید و چک کردن مداوم همسرشان رابطه زناشویی خود را خراب می‌کنند. شاید در گذر زمان موضوع بچه‌دار نشدن حل شود اما این رابطه به قدری خراب شده که نمی‌توانند آن را ادامه دهند.

در عوض، زوج‌های موفقی را هم داریم مثل همین خانواده حمیدی یا مثل یکی دیگر از آشنایان دور که وقتی بعد از چند سال دیدمش و جویای احوال فرزندانش شدم، به راحتی گفت: «ما بچه نداریم. خیلی دکتر رفتیم، فایده نداشت، اشکال از من بود» و صحبت‌های او آن قدر طبیعی و عادی به من منتقل شد که به راحتی دیدم این مشکل هیچ آسیبی به او نرسانده است. به نظر می‌رسد افراد آگاه و هویت‌یافته که تک‌بعدی به زندگی نمی‌نگرند، نگاهشان نسبت به این مساله متفاوت است و هرگز گمان نمی‌کنند بچه، فقط باید از آن خودشان باشد و غالبا سعی می‌کنند با پذیرفتن یک فرزند‌خوانده، حس والد بودن خود را ارضا کنند.

غذایی که می‌خورید در سلامت و شادابی پوست‌تان نقش دارد. اگر تغذیه مناسبی نداشته باشید، چین و چروک‌ها زودتر سراغ پوست‌تان می‌آیند‌ و اگر می‌خواهید پوست‌تان جوان بماندباید از همین امروز رژیم غذایی متعادلی در پیش بگیرید. فکر می‌کنید رژیم جوانساز چه مشخصاتی دارد؟ …

قبل از هر چیز باید بدانید که چین و چروک‌ها می‌توانند به دلایل بی‌شماری ایجاد شوند؛ مثلا کاهش میزان کلاژن در پوست باعث می‌شود پوست‌تان کش بیاید و چین و چروک‌ها ایجاد ‌شوند.داشتن یک رژیم غذایی متعادل اولین قدم برای داشتن پوستی خوب و سالم است.

رژیم غذایی متعادل یعنی چه؟

رژیم غذایی متعادل یعنی رژیمی که به اندازه کافی، کلیه مواد مغذی مورد نیاز بدن‌تان را در اختیار بگذارد؛ طوری که دچار کمبود پروتئین، ویتامین و مواد معدنی نشوید. استفاده از هرم غذایی، روشی آسان برای تبعیت از رژیم متعادل است. ? تا ?? واحد از نان و غلات، ? تا ? واحد از سبزیجات، ? تا ? واحد از میوه‌ها، ? تا ? واحد از گوشت یا جانشین‌هایش (ماهی، مرغ، تخم‌مرغ، حبوبات و دانه‌ها) و ? واحد از شیر و محصولات لبنی. برای جلوگیری از اثرات فرآیند پیری بر پوست واجب است چند دسته از مواد غذایی را بیشتر از مقدار متداول مصرف کنید. در مبارزه با چین و چروک‌ها شما موظف‌اید سبزیجات بیشتری میل نمایید. سبزیجات محتوی آنتی‌اکسیدان‌های زیادی هستند که به مبارزه با عوامل مخاطره‌آمیز سلامت بدن شما کمک می‌کنند. این مواد وارد جریان خون شما شده و سلول‌های بدنتان را تمیز می‌کنند. در نتیجه خون شما سالم‌تر از قبل در بدنتان وظایف خود را انجام می‌دهد و ظاهر بیرونی شما بی‌تاثیر از این فرآیند نخواهد ماند. در اصل آنتی‌اکسیدان‌ها مهم‌ترین عامل کاهش چین و چروک‌ها هستند. پس سخت دنبال یک برنامه غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان باشید. بهترین منابع برای آنتی‌اکسیدان‌ها عبارت‌اند از: سبزیجات تازه با رنگ سبز تیره، گوشت، ماهی و چربی‌های غیراشباع.

میوه‌‌ها و سبزی‌های تازه، دو کلید جوان‌سازی پوست

میوه و سبزی‌های تازه از پیری زودرس پوست جلوگیری می‌کنند زیرا حاوی مقدار زیادی آنتی‌اکسیدان هستند. بسیاری از رنگدانه‌های شیمیایی که در میوه‌ها و سبزی‌ها موجودند، خاصیت آنتی‌اکسیدانی بسیار بالایی دارند. این آنتی‌اکسیدان‌ها موجب جلوگیری از تخریب سلولی می‌شوند. به این صورت که رادیکال‌های آزاد موجود در بدن خصوصاً در منطقه پوست را که در تماس با محیط اطراف است، فلج کرده و جلوی عملکرد تخریبی آنها را می‌گیرند. برای اطمینان از وجود آنتی‌اکسیدان کافی در میوه و سبزی، آنها را به صورت خام و تازه (یا نیم‌پز) مصرف کنید چون حرارت و نگهداری در یخچال و فریزر محتوای آنتی‌اکسیدانی آنها را کاهش می‌دهد.

مایعات یادتان نرود

پوستی که رطوبت کافی داشته باشد، کمتر چروک می‌خورد. پس سعی کنید روزانه آب زیاد بنوشید تا آب مورد نیاز را برای تعریق پوست‌تان فراهم کنید تا خشک نشود. متخصصان توصیه می‌کنند که ? تا ? لیوان آب در روز بنوشید. قهوه و نوشابه منابع خوبی برای تامین مایعات نیستند زیرا حاوی کافئین هستند که یک ماده دیورتیک (ادرارآور) است و موجب دفع آب به صورت ادرار می‌شود. نکته دیگر اینکه ? تا ? ساعت قبل از خواب آب زیادی ننوشید زیرا ممکن است موجب افزایش ورم صبحگاهی و کشیدگی بیش از اندازه پوست شود.

تاثیر رژیم‌های لاغری مکرر بر چین و چروک‌های پوست

اضافه و کم کردن وزن با سرعت زیاد، پوست را چروک می‌کند زیرا با افزایش چربی بدن پوست کش آمده و با لاغر شدن، چربی بدن تحلیل می‌رود و پوست جمع می‌شود و چروک می‌خورد. پس مراقب باشید که با پرخوری و افراط درخوردن غذاهای چرب دچار اضافه وزن نشوید و اگر قصد کاهش وزن دارید، حتماً زیر نظر متخصص تغذیه رژیم بگیرید.

درست غذا بپزید

حرارت زیاد سبب تغییر ساختمان شیمیایی مواد غذایی می‌شود. با حرارت دادن واکنش‌های تخریبی اکسیداسیون شدیدتر می‌شوند؛ یعنی حرارت مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در غذا را کاهش داده و سبب افزایش رادیکال‌های آزاد (عامل اصلی پیری پوست) می‌شود. پس به پخت و پز غذاهایتان توجه بیشتری نشان دهید چرا که با خوردن غذایی که بد پخته شده، در واقع تمام آن مواد مغذی و ارزش‌های غذایی‌اش را تخریب کرده‌اید. راه حل این است که مدت زمان پخت مواد غذایی را کاهش دهید و از موادغذایی تازه جهت پخت و پز استفاده کنید و غذاهایتان را ترجیحا سرخ نکنید.

یکی از شایع ترین مشکلها، عدم تمرکز حواس در کلاسهای درس، جلسات سخنرانی، سمینارها و کنفرانس هاست.

بیشتر افراد با آن که با اشتیاق فراوان و تمرکز خوب سر جلسه حاضر می شوند و به سخنران یا مدرس گوش می سپارند، پس از چند دقیقه حواسشان پرت می شود و وقتی به خود می آیند، می بینند که دقایقی چند گذشته و در این مدت کاملاً در جای دیگری بوده اند.

شاید در یک جلسه دو ساعته، شما چهل دقیقه با تمرکز عالی به جذب مشغول باشید و هشتاد دقیقه دیگر را به طور پراکنده مشغول افکار ذهنی خودتان باشید. اگر شما بتوانید در همان کلاس، تمامی مطالب را بگیرید، خود باعث می شود که حجم عمده ای از فعالیت مطالعه شما در منزل کاسته شود. شاید تا به حال با افرادی برخورد کرده باشید که فقط در کلاس حضور می یابند و بسیار کم در منزل مطالعه می کنند.

معمولاً شما در این حالت به خود و اطرافیان خود می گویید: نمی دانم چرا با این که من ساعتها در منزل درس می خوانم یک دهم آن را هم نمی خواند، همیشه نمره های من از او کمتر است. شما باید توجه داشته باشید که مدت زمان مطالعه شما مطلقاً مهم نیست بلکه زمان مطالعه مفید و متمرکز شماست که مهم است. بسیاری از اوقات شما ساعتها کتاب به دست دارید و مشغول مطالعه اید اما زمان مطالعه متمرکز و مفید شما از یک ساعت بیشتر تجاوز نمی کند.

علاوه بر این، درصد مهم و عمده ای از یادگیری در کلاس درس صورت می گیرد. شاید خودتان تجربه کرده باشید که آموختن درسی که زمان تدریس آن، شما در کلاس حاضر نبوده اید، چقدر دشوار است. اما حضور در کلاس از نظر فیزیکی چندان مهم نیست بلکه شما باید حضور مؤثر و متمرکزی در کلاس داشته باشید. ما هم اکنون می خواهیم تکنیکهایی را ارائه دهیم که شما با عمل کردن به آنها و فقط با عمل کردن به آنها بتوانید دانش آموز و دانشجویی فعال و درگیر باشید.
تکنیکهای حضور فعال در کلاس

?.همراهی با مدرس:

بسیار مهم است که خودتان را با سرعت، نحوه و شیوه تدریس معلم یا استاد خود هماهنگ سازید و با او حرکت کنید. هم شتاب بیش از مدرس داشتن ذهن را آشفته و مغشوش می کند و هم سرعت کند شما و عقب ماندن از او. هماهنگ نبودن با سرعت و روش و بیان مدرس، شما را از جذب مطالب بعدی محروم می کند. آنچه که در همراهی با مدرس مهم است، در وهله اول، خوب شنیدن است. اغلب شما با آنکه صدای معلم را به وضوح نمی شنوید یا گفتار سخنران را متوجه نمی شوید از این که از او بخواهید درباره آن مطلب را رساتر و واضح تر بیان کند، واهمه دارید. گاهی صدای سخنران به انتهای کلاس نمی رود، گاهی تند و گذرا صحبت می کند گاهی صحبتش نامفهوم است و برخی اوقات نیز به مطلبی در گذشته استناد می کند که شما از آن هیچ اطلاعی ندارید. یادتان باشد شما برای این به کلاس یا جلسه سخنرانی آمده اید که مطلبی را فرا بگیرید و معلم هم دقیقاً همین را می خواهد. بنابراین اگر کوچکترین ابهام یا عدم وضوحی را در مطلب یا صدای معلم احساس کردید، باید شهامت از او بخواهید که مطلب را دوباره بگوید.

سؤال کردن از معلم گناه نیست و نباید احساس گناهی را هم به دنبال داشته باشد. به ویژه دانش آموزان دوره ابتدایی خیلی از سؤال کردن بیم دارند. بسیاری از وقتها پیش می آید که مثلاً معلم تکلیفی را به بچه ها می گوید که برای فردا انجام دهند و دانش آموز درست متوجه این تکلیف نمی شود، با وجود این چون می ترسد که سؤال کند، چیزی نمی گوید و چه بسا که فردا به خاطر انجام ندادن آن تکلیف مؤاخذه و تنبیه شود.

دوباره تأکید می کنیم که اگر نکته ای را متوجه نشدید یا نشنیدید، حتماً بپرسید چه بسا که آن نکته کلیدی بوده، تمام درس آن روز وابسته به همان نکته باشد.

?. شنونده ای فعال باشید:

شما بارها به این عبارت تأکیدی برخورد کرده اید: شنونده ای فعال باشید، اما مفهوم این عبارت چیست؟ یعنی باید چگونه باشیم؟ شنونده فعال چه خصوصیات و ویژگیهایی دارد؟

بهترین و مؤثرترین راه برای این که شما یک شنونده فعال باشید این است که یادداشت بردارید. چه، نیاز به یادداشت برداری را سر کلاس احساس می کنید چه نمی کنید، حتماً از صحبت مدرس یا سخنران، یادداشت بردارید. اما منظور ما از یادداشت برداری در اینجا با آنچه که در روش مطالعه متمرکز گفتیم فرق می کند که اکنون به شرح آن می پردازیم.

یادداشت برداری داخل کلاس

قلم و کاغذ به دست می گیرید و در کلاس حاضر می شوید. یادتان هست که گفتیم شب قبل از کلاس یک مطالعه اجمالی و یک بررسی ابتدایی از درس، انجام دهید؟ این کار را برای کسب اطلاعات اولیه و هشیاری ذهنی در کلاس انجام داده اید. اگر شما بدون هیچ مطالعه ای سر کلاس شیمی حاضر شوید، وقتی معلم می گوید امروز درس ما هیبریداسیون است و شما هم نه از قبل درباره هیبریداسیون چیزی می دانید نه نگاهی اجمالی به کتاب انداخته اید، تا چند لحظه خود را در کلاس بیگانه احساس می کنید. خود را کاملاً گیج می بینید و این حالت، خود باعث می شود که نسبت به این درس بی علاقه شوید و به سرعت تمرکز حواستان را از دست بدهید و ذهنتان را به سیر در جاهای دیگر مشغول سازید.

درست بر عکس، اگر شما با مطالعه اولیه سر کلاس حاضر شوید، احساس خیلی خوبی در کلاس خواهید داشت، ذهنتان مشتاق است، می خواهید هرچه سریعتر از راز هیبریداسیون سر در بیاورید و در نتیجه تمرکز حواسی عالی پیدا می کنید. اهمیت مطالعه اولیه را پیش از این هم توضیح داده بودیم. حالا که شما با این آمادگی ذهنی و کنجکاوی و علاقمندی، دارید به صحبتهای معلم گوش می کنید، هر نکته ای را که فرا می گیرید یادداشت کنید.

هم اکنون شما می گویید فلان معلم یا استاد به ما اصلاً اجازه یادداشت برداری نمی دهد. به شما می گوییم که او کاملاً کار درستی می کند. چرا که شما معمولاً به شیوه سنتی خود، “جمله” های معلم را یادداشت می کنید و نوشتن یک جمله از صحبتهای معلم عملاً شما را از گوش دادن و درک جمله بعدی باز می دارد. شما به هیچ عنوان نباید جمله ای یادداشت کنید بلکه باید به صورت اشاره ای و مختصر از واژه های کلیدی استفاده کنید که چون جرقه ای تمام موضوع را به یاد شما می آورد.

این گونه می توانید همزمان با تدریس استاد، یادداشت کنید و پشت سر هم یادداشت بردارید در حالی که نه وقت شما گرفته می شود نه از درک مطلب بعدی باز می مانید و نه مدرس را ناراضی می کنید.

به جای همه اینها چند کار مهم انجام دهید:

اول این که بارذهنی خود را در کلاس لحظه به لحظه تخلیه می کنید و نکته ای را که فرا می گیرید یادداشت می کنید و ذهن خود را همچنان باز و گسترده و خالی نگاه می دارید. یعنی شکل حضور شما در پایان کلاس با شروع کلاس چندان تفاوتی نمی کند.

دوم این که چون خودتان را ملزم می دانید هرچه را که فرا می گیرید به سرعت بر روی کاغذ بیاورید، ذهن شما در یک حالت آماده باش قرار می گیرد و شما از تمرکز حواسی عالی برخودار می شوید و کاملاً از خود مراقبت می کنید که چیزی را جا نیندازید. فقط کافی است که یک بار این عمل یادداشت برداری را به شیوه درستی که گفتیم تجربه کنید تا ببینید که چقدر برایتان لذت بخش است. حتی کم کم به شکل یک بازی مهیج برایتان در می آید. این شیوه یادداشت برداری به صورت کمی حرفه ای تر و ماهرانه تر در خبرنگاران دیده می شود که در مصاحبه های خود از گفته های سخنران یادداشت برداری می کنند و سپس خود از گفته های سخنران یادداشت برداری می کنند و سپس از روی آن، متن را تصحیح می کنند و اما سومین فایده یادداشت برداری این است که باعث می شود شما سر کلاس خواب آلوده نشوید و چرت نزنید به ویژه در اوقاتی که معلم یا سخنران بسیار آرام و ملایم و حتی کمی خسته کننده درس می دهد و شیوه تدریس او برای شما درگیری ذهنی لازم را ایجاد نمی کند. شما با یادداشت برداری، حضور خودتان را در کلاس مهیج تر و مؤثرتر می کنید.

بسیار بعید است که کسی به این شیوه در کلاس یادداشت برداری کند و خوابش بگیرد. شما وقتی سر کلاس خوابتان می گیرد که ذهنتان ساکت و ساکن شود. معلم در شما درگیری ذهنی ایجاد می کند و خود به خود به این کار مشغول می شوید. به ویژه وقتی سخنران از نوع سخنرانان آرام و ساکن است، شما باید یادداشت برداری را جدی تر بگیرید. نگویید: من این مطلب را بلدم و نیازی به یادداشت کردن ندارم. نگویید: من همه این مطالب را هم اکنون به حافظه ام می سپارم و نیازی نیست که یادداشت کنم و . . .

شما می دانید که یکی از مهمترین اهداف یادداشت برداری در کلاس، همین زنده و هشیار بودنتان سر کلاس است. یک مانع بزرگ مطالعه اجمالی قبل از کلاس و کسب اطلاعات پیش از حضور در کلاس می تواند یک اشکال بسیار بزرگ تولید کند و آن: رقابت با استاد است. به عبارت بهتر: به مبارزه طلبیدن استاد. به این شکل شما ذهن خود را مدام متوجه دانسته های خود می کنید و منتظرید تا در اولین فرصت آنها را بیان کنید و یا این که عمداً سؤالی می کنید که فقط نشان دهید مطلب را پیشاپیش می دانید. یادتان باشد که هدف از کسب اطلاعات اولیه فقط ایجاد یک نوع کنجکاوی و علاقمندی و تمرکز حواس است برای گوش دادن و یاد گرفتن بیشتر نه برای صحبت کردن و خودنمایی بیشتر. برای این که ذهنتان خالی باشد اطلاعات خود را قبل از کلاس بر روی کاغذ بیاورید و بالای آن هم بنویسید: هدف من این است که با گوش دادن به درس امروز، این اطلاعات ناقص خود را کامل تر کنم. وقتی این را می نویسید در خود میل بیشتری را برای فراگیری ایجاد می کنید و با خود تعهد می کنید که سخن نگویید. قرار است ما در کلاس، یک شنونده فعالی باشیم به یک سخنران مبارز.

به هیچ عنوان در لحظه حضورتان در کلاس، اطلاعات قبلی خود را با اطلاعات معلم مقایسه نکنید. این مقایسه، ذهن شما را به خود مشغول می کند و دقایقی حواس شما را پرت می کند. مقایسه اطلاعات خودتان با اطلاعاتی که سر کلاس از معلم می گیرید، فقط باید در چند دقیقه پایان کلاس و یا حتی بعد از آن صورت گیرد. اگر سر کلاس این مقایسه را انجام دهید اگر احساس کنید این دو با هم تفاوت دارند، تمرکز حواس خود را از دست می دهید و حواستان پرت می شود. در حالت اول، شادی و شعف و هیجان ذهنی، عامل حواس پرتی شماست و در حالت دوم، احساس متفاوت بودن دانسته های قبلی شما از اطلاعات معلم، ذهن شما را بر انگیخته می کند که سؤالی کنید و حتی شاید تمایل داشته باشید که به نوعی دانسته های خودتان را توجیه کنید که این موجبات حواس پرتی شما را فراهم می کند.

از چه چیزهایی یادداشت برداریم؟

یادداشت برداری در کلاس، سه شاخه دارد.

- شاخه اول، یادداشت برداری از نکات مهمی است که معلم می گوید که در مورد آن توضیح دادیم.

- شاخه دوم، یادداشت برداری از سؤالاتی است که به ذهنتان می رسد. البته اگر روند کلاس آرام و طرح سؤال در طول کلاس مجاز باشد، ما توصیه می کنیم سؤال خود را فوراً بپرسید. اما اگر معلم بگوید به سؤالات شما در آخر کلاس پاسخ می دهم، مطلقاً سؤال خود را رها نکنید. حتماً آن را مختصراً در گوشه ای بنویسید که آخر کلاس بپرسید. اگر بگویید: بعداً آن را می پرسم و یادداشت نکنید، تا پایان کلاس ذهن شما را مشغول می کند و این مانع فراگیری اطلاعات بعدی با تمرکز عالی می شود. به ویژه اگر سؤالتان برای شما جالب و جذاب باشد مدام در طول کلاس به پردازش سؤالتان مشغول می شوید و منتظرید که کلاس به پایان برسد و سؤال جالب خود را مطرح کنید. خیلی از اوقات، حتی این انتظار، ما را به جایی می رساند که دیگر دریافت پاسخ برایمان اهمیت چندانی ندارد بلکه فقط می خواهیم از طرح این سؤال جالب در حضور دیگران با صدای بلند لذت ببریم. به ویژه اگر بدانیم آفرین و تحسین معلم را هم به دنبال خواهد داشت. بنابراین حتماً سؤال خود را یادداشت کنید. بار ذهن خود را سبک کنید و به گوش دادن و یادداشت برداری از گفته ها ادامه دهید.

- شاخه سوم، یادداشت برداری از عوامل حواس پرتی است. سر کلاس درس هم به احتمال فراوان، افکار زیادی در ذهن شما غوطه می خورند که ذهن شما را منحرف می کنند. در گوشه ای، از آنچه که حواس شما را پرت می کند، یادداشت برداری کنید. در بالای این یادداشت بنویسید آنچه که باید پس از کلاس به آن فکر کنم یا انجام دهم. اگر بخواهید این کار را هم به تأخیر بیاندازید، یا به حافظه بسپارید و یادداشت نکنید، باز میدان ذهنی خود را تا پایان کلاس، اشغال می کنید. یادمان هست که قلم و کاغذ مهمترین ابزار برای تمرکز حواس هستند.

باز هم در فایده یادداشت برداری

به عنوان آخرین فایده ی یادداشت برداری، باید بگوییم که این عمل، شما را همیشه در حالت سوگیری قرار می دهد. در کتاب “زمینه روان شناسی” نوشته “اتکینسون – هیلگارد” گفته می شود: “همیشه با تغییرات محرک است که تحریک پذیر جهت می گیرد.” برای روشن شدن این مطلب مثالی می زنیم: فرض کنید شما در خانه تنها هستید و صدای پایی را از پشت بام منزل خود می شنوید (صدای پا، محرک است و شما، تحریک پذیر). وقتی صدای پا بلندتر می شود یا به هر شکلی تغییر می کند، شما گوشتان را تیزتر می کنید (به زبان روان شناسی “سوگیری” می کنید). اما اگر صدای پا یکنواخت باشد یا تغییرات محسوس نداشته باشد به زودی برای شما عادی می شود و شما دیگر بر آن تمرکز نمی کنید. در کلاس درس، معلم محرک است و شما تحریک پذیر. تغییرات معلم به صورت حرکات دست، چهره و لحن و طنین صدا باعث می شود که شما مدام سوگیری کنید و تمرکز شما بر او باشد.

بسیاری از معلمان که به این نکته واقف هستند، در تدریس خود از این تغییرات، زیاد استفاده می کنند و توجه شما را کاملاً به خود جلب می کنند. در این موارد دیگر نیازی نیست که شما خودتان را تغییر دهید. اما معلمانی هم هستند که صدایی یکنواخت دارند و موقع تدریس، بی تحرکند. در کلاس ِ چنین معلمانی است که شما باید تحریک پذیری، در خود ایجاد کنید تا تمرکز حواستان پایدار باقی بماند. در مثالی که برای سوگیری زدیم، وقتی صدای پا از پشت بام به گوش می رسید، یکنواخت می شد، شما می توانید با تغییر مکان خود و بالا رفتن از پله ها و نزدیک شدن به صدا، در خود سوگیری و تمرکز حواس ایجاد کنید.

یادداشت برداری داخل کلاس نیز در شما چنین حالت آماده باش و تحرکی را ایجاد می کند. جهت گیری برای شنیدن بهتر و درک بیشتر و بهتر. بنابراین، یادداشت برداری را جدی بگیرید.

اهمیت جلو نشستن

همیشه به خاطر داشته باشید که واقعاً رابطه ای بین کسانی که جلو می نشینید و کسانی که درسشان خوب است وجود دارد. توجه کنید، کسانی که صندلیها و نیمکتهای جلویی را اشغال می کنند، در میدان دید خود، فقط معلم و تخته را خواهند داشت. اما کسانی که در ردیف دوم می نشینند، علاوه بر معلم و تخته، افراد ردیف اول را هم می بینند و همین طور تا ردیف آخر که دیگر همه ردیفهای جلویی در میدان دید قرار می گیرند. به عبارت دیگر، عوامل حواس پرتی در جلوی کلاس حداقل و در انتهای کلاس حداکثر است. از آن انتها، همه چیز مشخص است. چشم افرادی که در این انتها می نشینید، کوچکترین حرکات افراد جلویی را می بیند و این دیدن یعنی حواس پرتی. ما می گوییم: حتی الامکان در ردیفهای جلویی بنشینید. ممکن است بگویید این طور هم نمی شود که همه در ردیف اول بنشینند. ما هم حرف شما را قبول داریم اما مخاطبان ما آن کسانی هستند که همیشه تا وارد کلاس یا جلسات سخنرانی می شوند، با وجود آن که ردیفهای جلویی خالی است، خودشان می روند و در ردیفهای آخر می نشینند. می خواهیم به این افراد بگوییم که با این عمل خود پیشاپیش زمینه بسیار مساعد حواس پرتی را برای خود به وجود آورده اند. اگر بخواهید در آن آخر بنشینید که هیچ چیز از دید شما مخفی نماند، در واقع حواس پرتی را به تمرکز حواس ترجیح داده اید و خود را برای آن آماده کرده اید.

توصیه می کنیم که حتی الامکان، ردیفهای جلو را برای نشستن انتخاب کنید. باز هم تأکید می کنیم که واقعاً رابطه ای بین کسانی که جلو می نشینید و پیشرفت تحصیلی، وجود دارد. این ارتباط، کاملاً منطقی است و این طور نیست که عوامل حواس پرتی خود را کمتر سازید. دقت و تمرکز حواس خود را افزایش دهید و به پیشرفت تحصیلی خود کمک مؤثر کنید.

نقش فرمان ذهنی

“آنتونی رانینز”، نویسنده کتابهای جالب و پر فروش “به سوی کامیابی” در یکی از سمینارهای خود مثالی زیبا می آورد که خوب است قبل از طرح نقش فرمان ذهنی، برای روشن شدن مطالب، اشاره ای داشته باشیم به این مثال: پدری به فرزندش می گوید: “برو اآشپزخانه، نمکدان را بیاور.”، بچه بی درنگ می گوید: “نیست.” یا “نمی توانم پیدا کنم.” و . . . پدر می گوید:

“تو برو، پیدا می کنی.” بچه پاسخ می دهد: “می دانم که پیدا نمی کنم ولی می روم.”
بچه به آشپزخانه می رود و تمام آشپزخانه را می گردد اما نمکدان را پیدا نمی کند. پدرش را صدا می زند و می گوید که نمکدان اینجا نیست. پدر به آشپزخانه می آید و خیلی زود می گوید: “نمکدان که اینجاست! جلوی چشمت بود، چطور آن را ندیدی؟” بچه متعجب و متحیر می ماند که چرا با تمام جستجوی خود، نمکدان را که جلوی چشمش بود، پیدا نکرده است.

در این داستان که شاید در خاطره شما هم به نوعی مستند باشد، واقعیت چیست؟ چرا بچه نمکدان را پیدا نمی کند؟

واقعیت این است که این بچه قبل از آن که به دنبال نمکدان برود بارها به خود گفت: نیست، نمی توانم پیدایش کنم. یعنی به ذهنش فرمان داد: نمکدان را پیدا نکن! مغز بچه این فرمان را دریافت کرد. حالا بچه به آشپزخانه می رود و به جستجو می پردازد اما با آن که نمکدان در میدان دیدش قرار دارد، آن را نمی بیند یعنی مغز، برنامه قبلی دارد که آن را شناسایی و پیدا نکند و به همین خاطر، به اصطلاح آن را پس می زند. مغز بچه مانند یک ماشین فقط فرمانی را که بچه به او داده بود، اجرا می کند.

نقش فرمانهای ذهنی در تمام موفقیتهای زندگی و از جمله موفقیتهای تحصیلی بسیار مهم است.قبل از این که به کلاس بروید، برای خود هدف تعیین کنید. به ذهن خود بگویید که چرا به کلاس می روید، آیا فقط برای این که برایتان غیبت ثبت نشود می روید؟ آیا برای خندیدن می روید؟ آیا برای چرت زدن می روید؟ و یا این که قصد دارید چیزی را بفهمید و یاد بگیرید؟ اگر این طور است دقیقاً برای خود مشخص کنید که می خواهید چه چیز را یاد بگیرید و در جستجوی چه هستید؟

همین برنامه ذهنی که قبل از کلاس به خود می دهید، تمام فعالیتهای شما را در کلاس پیرو خود می سازید. بنابراین کلاس را جدی بگیرید و قبل از حضور در آن به ذهن خود برنامه ای جدی بدهید. دقیقاً مشخص کنید که می خواهید چه چیزی از این کلاس یاد بگیرید. این موضوع به موفقیت شما بسیار کمک خواهد کرد. یادتان هست که در تعیین هدف، گفتیم هدف باید جزیی، روشن و دقیق باشد. پس به ذهن خود بگویید که چه مطلبی را می خواهید بیاموزید. درخواستی مشخص از ذهن خود داشته باشید. مثلاً به خود بگویید: امروز می خواهم بفهمم واقعاً چرا و چطور رعد و برق ایجاد می شود؟ امروز می خواهم بدانم چطور می توان از یک عدد اعشاری، جذرگرفت؟ و . . . هدف خود را از حضور در کلاس با صدای بلند یا در ذهن خود، برای خود کاملاً مشخص سازید.

فرمانهای ذهنی منفی و مخرب به ذهن خود ندهید. مثلاً همان فرمان “امروز به کلاس می روم که بخندم.” یا “بروم ببینم چه می شود.” یا ” بروم که غیبت نخورم.” و . . . وقتی این فرمانها را به ذهن خود می دهید، در واقع به آن، این برنامه را داده اید که: هیچ چیز یاد نگیر. وقتی هدف خود را از حضور در کلاس، خندیدن معرفی می کنید، تمام فکر شما به رویداد طنزآمیزی که در کلاس پیش می آید، متمرکز می شود و یا سرگردان به هر موضوعی واکنش نشان می دهید و توجه می کنید و قادر نیستید بر درس که مسلماً هدف اصلی حضور شما در کلاس است، تمرکز پیدا کنید.

یک عده هم هستند که وقتی به سمینار یا سخنرانی یا همین کلاس درس می روند به خود فرمان ذهنی ایراد گرفتن از استاد یا سخنران را می دهند. “ببینیم چقدر ایراد دارد”، ” چند اشتباه می کند.” و . . . افرادی که در یک جلسه سخنرانی یا کلاس درس حضور دارند، شرایط نسبتاً یکسانی دارند اما چرا برداشت آنها از کلاس متفاوت است؟ علت، آن است که فرمانهای ذهنی ابتدایی حضورشان در کلاس با هم فرق داشته است. یکی از کلاس بیرون می آید و می گوید: چه نکته جالبی را یاد گرفتم. یکی می گوید: هیچ فهمیدید که فلان جا اشتباه کرد؟ یکی می گوید: چه حرف خنده داری در فلان لحظه کلاس گفت! و یکی هم می گوید: چه کلاس خسته کننده ای بود. من که فقط چرت زدم و هیچ چیز یاد نگرفتم. نفر آخر کسی است که یا به خود فرمان چرت زدن داده یا این که اصلاً هیچ فرمانی قبل از کلاس به ذهن خود نداده است که حالت دوم معمولتر و شایعتر است.

با توجه به همه این نکات که گفتیم، شما از این پس: ابتدا در منزل مطالعه ای اجمالی بر مطالبی که می خواهند تدریس کنند، خواهید داشت. سپس قبل از ورود به کلاس، فرمان ذهنی دقیقی را به مغز خود می دهید و ذهن خود را از حضور در کلاس هدفدار می کنید. بعد از ورود به کلاس، حتی الامکان در ردیفهای جلو می نشینید و مانند یک شنونده فعال به درس گوش می دهید و یادداشت برداری می کنید. اگر هم سؤالی داشتید یا در طول کلاس می پرسید و یا آن را ثبت می کنید و در آخر کلاس از معلم سؤال می کنید. به این ترتیب شما حضور متمرکز و فعال و مثمر ثمری در کلاس خواهید داشت و درصد مهمی از یادگیری مطلب را همان سر کلاس به دست خواهید آورد

برای شستشو مناسب سبزیها باید چنین عمل کرد :
• ابتدا باید سبزیجات خریداری شده را خوب تمیز کرد و سزیجات پلاسیده شده جدا گردد .

•  سبزیها را با آب سرد می شوئیم تا گل و لای و مواد اضافی آنها از بین برود .
( آب گرم هم باعث از بین رفتن برخی مواد مغذی موجود در آنها می گردد ، هم آنها را بیش  از حد نرم می کند )
• البته اگر شستشو تحت فشار آب انجام شود ، بهتر تمیز می شوند .

•  برای از بین  بردن تخم انگلها باید سبزیها را در یک ظرف مناسب با حجم سبزی ریخت و ظرف را از آب پر کرد . برای هر لیتر آب باید ?-?  قطره مایع ظرفشویی در ظرف ریخت ، سپس با دست هم زد تا تمام سبزیها در کف حاصل از مایع ظرفشویی قرار گیرد . بعد از ? دقیقه باید سبزیها را از بالای ظرف برداریم چون تخم انگل سنگین است در ته ظرف قرار می گیرد ( نباید ظرف همراه سبزیجات  را در آبکش برگردانیم ) بعد با آب سرد کاملا آبکش کنیم .

• برای از بین بردن میکروبها باید سبزیهایی را که در مرحله قبلی با مایع ظرفشویی شسته شده اند در مایع ضد عفونی کننده ریخت برای این کار باید در یک ظرف ??لیتری آب ، یک قاشق چایخوری پرکلرین ( گرد کلر ) را حل کرد و سبزیها را به مدت ? دقیقه در آن نگهداشت .

• پس از ضد عفونی کردن ، باید سبزیها را با آب سالم به خوبی شست .

• برای شتشوی میوه ها و سبزیهایی که در زیر زمین کشت می شوند مثل هویج ، سیب زمینی و … باید خاک روی آنها را با دقت پاک کرد . بهتر است  کاهو ابتدا پرپر شود و سپس شستشو گردد.

چند نکته در مورد خرید سبزیجات :
بهترین شرایط برای خرید سبزیجات  ، خریداری سبزی تازه بدون مواد ضد عفونی کننده و یا مواد شیمیایی و به طور مستقیم از محل کاشت می باشد .

• سعی کنید از سبزیجاتی که به طور طبیعی رسیده اند استفاده نمائید نه از سبزیجاتی که به طور نارس چیده شده و به طور مصنوعی می رسند .

• برای خرید سبزیجات از پلاستیک رنگ روشن یا پاکت کاغذی استفاده کرد از پلاستیک مشکی ( زباله ) و روزنامه استفاده نکنید . اگر سبزیجات به مدت طولانی لابه لای روزنامه قرار گیرد جوهر نوشته های روزنامه به تدریج جذب سبزی می شود .

•  در خرید سبزیجات توصیه می گردد هر چه سبزی اندازه اش  کوچکتر باشد تردتر است .

• اگر نوعی سبزی در فصل خاصی وجود ندارد ، به جای انواع کنسرو  شده ، از انواع منجمد شده آن استفاده نمائید .

• سبزیجات حاوی مقدار زیادی آب هستند که در صورت تبخیر باعث از بین رفتن بسیاری مواد مغذی موجود  در سبزی و تغییر مزه آن نیز می شوند با نگهداری سبزیجات در محیط مرطوب می توان مانع جذب این تغییرات شد .

• نگهداری سبزیجات در مغازه در صورتی  که در یخچال  صورت پذیرد مواد مغذی آنها به میزان بیشتری حفظ می شود .آنزیمهای موجود در سبزیجات باعث تغییر ترکیب سبزیجات و از دست دادن مواد مغذی  آنها و همچنین باعث تبدیل قند موجود در سبزیجات به نشاسته می شود . سرما باعث می شود فعالیت آنزیم ها کاهش یافته و در نتیجه دوام سبزی بیشتر می شود .

• برای نگهداری سبزیجات خریداری شده در منزل توصیه می شود  هر چه سریع تر آن را شسته و پس از خارج شدن آب ، آن را در پارچه   نازک تمیز قرار داده و در یخچال نگهداری می کنیم

چه کنیم تا در زمان پخت غذا ، ارزش غذایی سبزیجات بیشتر حفظ شود ؟

چهار عامل عمده باعث تخریب مواد مغذی می شوند : حرارت ، نور ، هوا ، آب

در رژیم غذایی خود به قدر کافی از پروتئین های حیوانی و گیاهی مثل گوشت و مرغ و لبنیات بهره ببرید.ـ هرگز موهایتان را بیش از حد نشورید. باید بدانید یک بار شستشو برای تمام انواع موها و برای زدودن چربی و کثیفی از روی موها کافی است.

ـ استفاده از محصولاتی مثل ژل، موس و کرم های مو، درخشندگی مو را از بین می برد و موها را کدر می کند. شما می توانید از یک شامپوی پاک کننده گیاهی، هر دو هفته یک بار برای زدودن باقیمانده مواد آرایشی از موهایتان استفاده کنید .

ـ در صورت استفاده از نرم کننده مو ،  نرم کننده را فقط به ساقه مو بمالید، نه به ریشه مو .

ـ موهای رنگ کرده پس از مدتی درخشش و براقی خود را از دست می دهند، بدین منظور استفاده از یک نرم کننده که متناسب با رنگ موی شما باشد، هفته ای یک بار توصیه می شود.

ـ شوره مو مشکل اغلب خانم هاست و اغلب هم به صورت فصلی بروز می کند. رای حل این مشکل علاوه بر استفاده از شامپوهای ضد شوره معتبر، باید از یک رژیم غذایی سالم مقوی و سرشار از پروتئین استفاده کنید، چون شوره به علت تغذیه نامناسب ریشه موها تولید می شود .

ـ هنگام شستشو در حمام، ریشه موها سست می شوند و ریزش مو به راحتی صورت می گیرد پس سعی نکنید با شانه و برس به جان موهایتان بیفتید. چون باعث کنده شدن مقدار زیادی مو خواهید شد. مشکل شما با استفاده از مقدار کمی نرم کننده قابل حل است. با استفاده از نرم کننده، موهایتان به راحتی شانه می شود و نیازی به برس کشیدن های سخت نیست .

ـ بعد از استفاده از نرم کننده ، موهایتان را با آب سرد آبکشی کنید تا باقیمانده آن از سرتان پاک شود، در عین حال موهایتان نرم و براق باقی بماند .

ـ برای درخشندگی موها، متخصصین، آبکشی مو با سرکه سیب به طور هفتگی را توصیه می کنند. بدین صورت که هفته ای یک بار موهایتان را پس از شستشو با شامپو با سرکه سیب آبکشی کنید، و سپس دوباره با شامپو بشویید .

ـ موهای وز و خشک را با شامپوها و نرم کننده هایی که دارای ویتامین ٍE ، گیاه آلو و راوپانتول هستند، بشویید تا رطوبت آنها حفظ شود.

ـ برای باز کردن گره های مو از شانه هایی با دندانه های درشت استفاده کنید. ابتدا قسمت پایینی مو را کمی شانه کنید و به تدریج به ریشه مو برسید. بدین شکل علاوه بر باز شدن گره ها به مو آسیبی نمی رسد.

ـ قبل از استفاده از بیگودی یا دستگاه های صاف کننده مو، حتماً مو را کاملاً خشک کنید تا به مو آسیب نرسد.

ـ هرگز از درجه تند و گرم سشوار برای حالت دادن به مو استفاده نکنید. همیشه از درجه متوسط آن استفاده کنید و در انتها مقداری باد سرد به موهایتان بدهید تا درخشندگی و حالت مو حفظ شود.

ـ اگر موهایتان چرب است، می توانید با گذاشتن کف شامپو به مدت چند دقیقه روی موها این عارضه را در مدت زمان طولانی برطرف کنید، استفاده از شامپوهای مخصوص موی چرب نیز مناسب است. به یاد داشته باشید موی چرب را نباید بیشتر از دوبار در هفته بشویید و در ضمن آب ولرم برای شستشوی موی چرب استفاده کنید، نه آب داغ. .

ـ استفاده از سشوار به طور مداوم به موها آسیب جدی می رساند، شما می توانید با اصلاح و کوتاه کردن نوک موها، هر ? تا ? هفته به موهایتان تازگی و شادابی را هدیه کنید.

ـ اغلب موهای صاف و لخت زود چرب شده و حالت خود را از دست می دهند. برای این که بتوانید به طور موقت و تا حمام بعدی این حالت را از بین ببرید، مقداری پودر بچه روی موها بپاشید و سریع موها را شانه کنید.

- از برس مویی برای شانه کردن موهایتان استفاده کنید، چون نه به موهای شما آسیب می رساند و نه باعث تجمع چربی در ریشه می شود و با استفاده از این برس چربی به طور متوازن در تمام طول ساقه مو پخش می شود.

- برای صاف کردن موها و جلوگیری از وز کردن مو هنگام سشوار، حتماً از دهانه سشوار استفاده کنید، چون باعث می شود که باد گرم حقیقی به قسمت مورد نظر بخورد و دیگر قسمت ها را وز نکند.
- برای موهای بسیار فر و وز، فرآورده های ضد وز به شکل لوسیون موسوم در بازار موجود است. می توانید قبل و بعد از سشوار، از این لوسیون به موهایتان بمالید تا وز نکند.

- اشعه مضر آفتاب، رنگ موها را تغییر می دهد. بدین منظور بدون سرپوش مثل روسری یا کلاه زیر نور آفتاب قرار نگیرند در کنار دریا یا استخر هم از کلاه شنا استفاده کنید. همچنین می توانید در تابستان از شامپوهایی که در مقابل اشعه نور آفتاب مقاوم هستند، استفاده کنید.

- مو مثل اسفنج می ماند و هر چیز خارجی که با سر تماس پیدا کند مثل کلر را به خود می کشد. پس قبل از شیرجه زدن در آب استخر، موهایتان را خیس کنید و کمی نرم کننده برای محافظت به ساقه مو بمالید.

- همیشه بعد از شنا موهایتان را بشویید تا باقیمانده کلر یا نمک از موهایتان پاک شود.

- فرو صاف کردن مو به صورت متناوب به مو صدمه می زند سبکی را که می پسندید (مثل صاف یا فر) انتخاب کنید و دست کم شش ماه در یک سبک باقی بمانید .

- برای کاهش مضرات رنگ و فر مش قبل از رفتن به آرایشگاه، به حمام بروید و موهایتان را با مقدار زیادی نرم کننده برای محافظت مو بشویید.

- برای موهای فر و وز، استفاده از شامپوهای تهیه شده از روغن های طبیعی مثل روغن زیتون و نارگیل بسیار مناسب است.

- اگر موهایتان نازک و کم شده باشد، هر شب با یک برس مویی با دندانه های درشت به آرامی شانه کنید. با این کار جریان خون در اطراف پیاز مو جریان پیدا می کند و رشد مو تحریک و تسریع می شود.

-اگر موهایتان کم پشت است، با شانه کردن آن به روش عکس یعنی از ریشه به ساقه، می توانید حجم مو را زیاد کنید.

- برای حجم بخشیدن به موهای نازک، می توانید از شامپوهای حجم دهنده استفاده کنید.

- به موهایتان کمی استراحت دهید. مرتب آن را سشوار نکشید یا فرآورده هایی مثل ژل یا موس سنگین نکنید.

- همیشه هنگام استفاده از ژل یا کرم مو از مقدار کم شروع کنید و موهایتان را بیش از اندازه لازم به این مواد آغشته نکنید. اگر کم بود، باز جای اضافه کردن هست.

- از نگرانی بپرهیزید، استرس و نگرانی باعث ریزش مو می شود، پس به خاطر موهایتان هم شده آرام باشید.

- برای جلوگیری از وز کردن و خشک شدن موها که در اثر سرمای زمستان و استفاده بیش از حد از سشوار ایجاد می شود، هر هفته از ماسک رطوبت دهنده مو استفاده کنید و از نرم کننده های قوی تر پس از شامپو مصرف کنید.

- حتماً قبل از گذاشتن روسری یا کلاه، موهایتان را کاملاً خشک کنید چون اگر موی شما زیر روسری یا کلاه خشک شود، بسیار بد حالت خواهد شد.

- استفاده از ژل یا کرم حاوی سیلیکون، باعث درخشندگی موهای شما قبل از حالت دادن به آن می شود.

- اگر از کوتاه کردن موهایتان می ترسید و نگرانید که به شما نیاید، آن را در چند مرحله کوتاه کنید.
- موهای صاف یا لخت را به شکل لایه لایه یا لیر بزنید تا کمی پف کند و حالت بگیرد.

- هر چقدر موهای بلند شما زیبا باشد، باید که آن را کوتاه تر از حد کمرتان نگه دارید تا علاوه بر سلامت مو، سلامت جسم شما نیز تأمین شود.

- هرگز رنگ موهایتان را ناگهان و چند درجه تغییر ندهید. شاید باور نکنید، اما این کار باعث سردرد شما خواهد شد. قبلاً اگر می خواهید موهایتان را بور کنید، در چند مرحله این کار را بکنید. در این صورت هم موهای خوش رنگ تری خواهید داشت و هم به موهایتان آسیب نمی رسد.

- اگر موهایتان تغییر کرده و زود چرب می شود و خارش دارد، احتمالاً به خاطر نوع شامپویی است که مصرف می کنید، باید نوع شامپوی خود را عوض کنید. گاهی تعویض و انتخاب شامپوی مناسب، عارضه را به کلی از بین می برد. .

- زیاد موها را هنگام شامپو چنگ نزنید، چون غدد چربی را فعال کرده و باعث چرب شدن مو خواهد شد.

سکسکه به طور ناگهانی آغاز شده و معمولاً تنها چند دقیقه طول می کشد. شما ممکن است هر جایی به سکسکه مبتلا شوید و بین ? تا ?? بار در دقیقه سکسکه کنید. سکسکه معمولاً خود به خود برطرف می شود.
سکسکه یک اثر واکنشی است، به این معنا که شما هیچ کنترلی بر روی آن ندارید. به نظر نمی رسد که سکسکه هیچ تاثیر سودمندی داشته باشد و بروز آن در بعد از ظهرها شایع تر است.

سکسکه فشرده شدن ناگهانی و غیرارادی دیافراگم است. دیافراگم عضله اصلی تنفس است که در زیر ریه ها قرار گرفته است. این عمل فشرده شدن، هوا را به سرعت به درون ریه ها می کشد و دریچه واقع شده در بالای حنجره  (glottis)با صدا بسته می شود. این بسته شدن سبب ایجاد صدای سکسکه می شود.
مردان و زنان به طور مساوی به سکسکه مبتلا می شوند. البته سکسکه طولانی که بیش از ?? ساعت طول می کشد در مردان شایع تر است. سکسکه مزمن می تواند بسیار خسته کننده و ناراحت کننده باشد. این نوع سکسکه خوردن و آشامیدن را مشکل می کند. هرچند این سکسکه ها نادر هستند و گاهی اوقات با یک مشکل زمینه ایجاد می شوند.
علل
سکسکه با فشرده شدن غیرارادی دیافراگم ایجاد می شود. علت محرک این حالت ممکن است شناخته نشود اما گاهی اوقات می توان علت را کشف کرد، به عنوان مثال:
·  کشیده شدن بدن پس از غذا خوردن و نوشیدن سریع مایعات، یا بلع هوا یا نوشیدنی های گازدار
·   سوءهاضمه معمولاً به واسطه خوردن غذاهای داغ و پر ادویه
·   هیجانات احساسی، ناراحتی یا تعجب ناگهانی مانند خندیدن
·   تغییر ناگهانی دمای هوا به عنوان مثال گرفتن دوش آب سرد
·  خوردن غذاها یا آشامیدنی های خیلی داغ یا سرد
·   نوشیدن الکل یا سیگار کشیدن مفرط
سکسکه در بیشتر افراد مدت زمان کوتاهی طول می کشد. سرفه های مزمن که بیش از ?? ساعت طول می کشند ممکن است بدون هیچ علت مشخصی بروز کنند اما معمولاً همراه با سوزش سردل یا رفلاکس اسید رخ می دهند.
در مواقع بسیار نادری علت زمینه سکسکه می تواند ناشی از یک بیماری جدی باشد، مانند:
·  تحریک دیافراگم در اثر عفونت، گسترش سرطان به اعضاء دیگر یا فتق هیاتوس (هنگامی که بخشی از شکم به طرف دیافراگم رانده می شود).
·   تحریک عصب فرنیک (عصب کنترل کننده دیافراگم) در اثر سرطان یا جراحی سینه
·  عفونت یا تومور مغزی
·  نارسایی شدید کبدی
· فعالیت بیش از حد غده تیروئید
·   پنومونی (التهاب ریه ها)
· عفونت های عمومی شدید مانند مالاریا
·  بیماری های سیستم اعصاب مرکزی مانند مولتیپل اسکلروزیس
·  سکسکه ناشی از مصرف بی هوش کننده ها به عنوان مثال در طی جراحی شکمی یا پس از آن
·   مشکلات مربوط به متابولیسم بدن مانند هایپرگلایسمی (بالا بودن قند خون)
·  عوارض جانبی برخی داروها به عنوان مثال بنزودیازپین ها که آرام بخش و خواب آور هستند.
تشخیص
در صورت ابتلا به سکسکه مزمن (بیش از ?? ساعت) با پزشک مشورت کنید و به او بگویید که چه مدت است و هر چند وقت یک بار است که سکسکه می کنید. پزشک شما را معاینه خواهد کرد و به منظور مشخص کردن علت سکسکه مزمن ممکن است نمونه های خونی و ادراری بگیرد و درخواست انجام CT اسکن و MRI کند.
بسته به علایم شما، پزشک ممکن است الکتروکاردیوگرام یا انجام آزمون های عملکرد کبدی را لازم بداند.
ممکن است از شما خواسته شود که فلوروسکوپی انجام دهید. این روش یک نوع اشعه X زنده است که تصویر متحرک از دیافراگم فراهم می کند در حالی که اشعه X معمول تصویر بی حرکت نشان می دهد.
درمان
به طور معمول سکسکه به هیچ درمان پزشکی نیاز ندارد و خود به خود برطرف می شود. البته ممکن است درمان های خانگی زیر کمک کننده باشند:
·  نوشیدن جرعه جرعه آب سرد یا جویدن یخ

·  غرغره کردن دهان با آب یا محلول شستشوی دهان
·   نفس کشیدن داخل یک کیسه کاغذی (هرگز کیسه را روی سر خود قرار ندهید)
·    حبس کردن نفس برای یک مدت کوتاه نفس
·   گاز زدن لیمو یا خوردن یک تکه زنجبیل تازه
·  بالا کشیدن زانوها به درون سینه
·   از کسی بخواهید که شما را غافل گیر کند تا از نظر ذهنی حواستان پرت شود
برخی افراد از درمان های مکمل مانند هیپنوتیزم و طب سوزنی برای کمک به درمان سکسکه استفاده می کنند، اما در حال حاضر هیچ شواهد قطعی در حمایت از کاربرد آن ها وجود ندارد.
درمان پزشکی تنها برای سکسکه مزمن لازم است. در برخی موارد، علت زمینه تشخیص داده و درمان می شود تا از بازگشت سکسکه پیشگیری شود. در یک بررسی بر روی ?? بیمار مبتلا به سکسکه مزمن مشخص شد که ?? نفر از آنان مشکل روده فوقانی از قبیل رفلاکس اسید داشتند که پس از درمان آن سکسکه برطرف شد.
اگر هیچ علت زمینه ای شناسایی نشود، پزشک می تواند برایتان دارو تجویز کند. آرام بخش ها مانند کلرپرومازین و متوکلوپرامید با شل کردن عضله دیافراگم و اعصاب اطراف آن عمل می کنند. داروهای به اصطلاح ضد تشنج ها مانند فنی توئین و والی پروئیک اسید نیز می توانند به توقف فعالیت غیر ارادی دیافراگم کمک کنند.